Các rễ của cây bị thối nhũn, cành lá và các khớp của cây rụng dần do nấm bệnh

1. Tác nhân gây hại :

- Nguyên nhân chính do nấm Phytophthora palmivora gây ra.

- Nấm Phytophthora palmivora là nấm thủy sinh nên chúng ưa thích và rất cần sự ẩm ướt để sinh sản, phát triển và gây hại. Bệnh phát triển, lây lan mạnh trong mùa mưa, nhiệt độ không khí thích hợp từ 15 đến  30ºC, đặc biệt vào thời gian mưa nhiều, mưa dầm, ẩm độ cao.

    - Khi cây bị nhiễm bệnh ngoài Phytophthora còn có một số chủng nấm như Fusarium, Pythyum, Rhizoctoniasolanii,…và nhiều loại khuẩn có hại khác  cùng đồng loạt gây hại cho cây.

2. Triệu chứng gây hại :

- Bệnh có thể xâm nhập và gây hại ở tất cả các bộ phận của cây từ thân, lá, hoa, trái cho đến cổ rễ và rễ. Nhưng nguy hiểm nhất và cho cây tiêu bị chết hàng loạt là khi tấn công vào phần cổ rễ và rễ.Triệu chứng là cây tiêu đang tươi tốt thì đột ngột bị héo rũ, khô đen rất nhanh, hoặc xuất hiện một ít lá bị vàng úa, thân thối đen ,sau đó các lá tiếp tục bị vàng hoặc thâm đen lây lan dần lên trên, cây tiêu héo rũ rất nhanh, có khi lá héo rũ trên cây đến sáng sớm có thể thấy cây tiêu tươi trở lại do ướt sương vào ban đêm. Sau đó các đốt thân cũng biến màu thâm đen và rụng.

- Hiện tượng rụng lá và đốt thường bắt đầu từ ngọn trở xuống. Bệnh xâm nhiễm vào cây tiêu bắt đầu ở vùng cổ rễ(ngang mặt đất) hoặc phần bên dưới mặt đất làm thối cổ rễ , sau đó phần hư thối này lan dần lên trên và cây tiêu biểu hiện các triệu chứng đã nêu,thân bắt đầu xì mủ,thâm đen các đốt. Bênh tiến triển rất nhanh từ khi phát hiện thấy lá tiêu hơi rũ xuống cho đến khi lá rụng ào ạt có khi chỉ 2-7 ngày và đến khi tiêu chết hoàn toàn có thể trong vòng 1-2 tuần.

Do có nhiều chủng nấm, vi khuẩn cùng đồng loạt tấn công ,gây hại ở nhiều vị trí của bộ rễ,nấm có thể xâm nhập qua các phần thối của rễ tơ, các vết thương như vết nốt sần của tuyến trùng hay rệp sáp hoặc các vết thương cơ học khác. Mặt khác nấm bệnh có thể thẩm thấu xâm nhập vào các tế bào vỏ rễ của cây mặc dù cây không hề bị tổn thương hay vết thương hở. Điển hình là ở các vùng rễ tiếp giápvới mặt đất (vùng cổ rễ) để gây hại .

Các chủng nấm kết hợp với vi khuẩn có hại cùng đồng loạt tấn công nên bộ rễ của cây bị thối rữa rất nhanh trong vòng  5 đến 7 ngày, có phần rễ đang tươi trắng cũng phân rã ra và có mùi hôi tanh.lúc này các bó mạch của cây đều hoàn toàn bị tắc nghẽn. Khi mổ một đoạn thân cây ta quan sát thấy các bó mạch dẫn của cây bị thâm đen, phần khác ngả sang màu vàng nhạt, hơi  đục,lúc này cây hoàn toàn bị suy kiệt về dinh dưỡng và nước nên toàn bộ phần lá, cành,quả héo rũ rất nhanh.

Cây bị bệnh có thể lây lan từ cây này qua cây khác  bằng nhiều nguyên nhân khác nhau.Có thể lây lan qua nguồn nước ngầm dưới mặt đất hoặc các tác nhân cơ học như sự dịch chuyển của động vật (chó, gà…) lây lan qua di chuyển của con người và các vật dụng dùng chung.

 Đặc biệt cây lây lan ngầm qua sự tiếp giáp của hai lớp rễ giữa cây bị bệnh và cây không bị bệnh, mặt khác khi cây trưởng thành thường bộ rễ ăn rất xa, có thể rễ của cây bị bệnh lại nằm ngay trong gốc của cây khác và ngược lại, chúng ta thường biết khi cây bị chết nhanh thì toàn bộ bộ rễ của cây đều bị thối nhũn, nguyên nhân gây bệnh cũng từ đây. Do vậy ta cần đào rãnh sâu để cách ly khu vực bệnh, nên đào sâu để cho các mạch rễ đứt và không có sự tiếp giáp với nhau. Qua đó ta phân lô, khoanh vùng để có hướng điều trị phù hợp cho tùng khu vực bệnh.

3. Phòng trừ dịch bệnh

- Khi vườn cây bị nhiễm bệnh việc xử lý bằng hóa chất là ưu tiên hàng đầu. Lúc này sử dụng các biện pháp sinh học thì sẽ không còn hiệu quả.

Ta chỉ có thể phòng ngừa sự lây lan một cách tối đa và trị cho những cây chớm bị nhiễm bệnh. Để ngăn chặn ổ bệnh, khống chế dịch bệnh lây lan qua những cây khác việc đào rãnh khoanh vùng như trên là công việc cấp thiết, mặt khác các cây đã bị chết là ổ bệnh nên chúng ta cũng phải dùng thuốc để tiêu diệt và có hướng xử lý trồng mới.

Khi cây chớm bị nhiễm bệnh,theo như trên triệu chứng gây hai các bó mạch của cây dần bị tắc nghẽn nên ta phải làm thông được mạch dẫn, song song kết hợp với thuốc trị nấm mang tính chất tiếp xúc và lưu dẫn tiêu diệt các loại nấm tấn công các tế bào của vỏ rễ, rễ tơ, đồng thời diệt vi khuẩn có hại thì mới có hiệu quả cao.

- Biện pháp hóa học: Sử dụng thuốc Copperion 77WP pha 200g/200 lít nước đổ gốc hoặc phun đều lên lá. Ngoài ra sử dụng thuốc Ychatot 900Sp pha gói 30g/200l cho đổ xung quanh gốc.